Phỏng vấn chuyên gia cùng WikiEXPO: Áp dụng ESG trong tài chính

WikiEXPO Dubai khép lại đầy ấn tượng, và trong khuôn khổ sự kiện, chúng tôi có dịp trò chuyện cùng ông Gustavo Antonio Montero – Chủ tịch kiêm Nhà sáng lập Carter Capital Management (quản lý tài sản số bền vững) và Palmer Advisory & Consulting. Palmer là doanh nghiệp toàn cầu chuyên phát triển các giải pháp fintech – công nghệ số tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực blockchain. Sứ mệnh của Palmer là giải quyết những thách thức ngày càng phức tạp của ngành tài sản số và ngành công nghiệp phát triển bền vững.

Tại Thụy Sĩ, ông Gustavo từng là người gây dựng Standard Chartered Bank từ con số không và giữ vai trò trong Hội đồng quản trị Cramer Bank – ngân hàng có thế mạnh về quản lý tài sản. Ông cũng là chuyên gia uy tín trong chiến lược thoái vốn – cấu trúc doanh nghiệp, và từng tham gia lễ rung chuông NYSE khi còn ở Hội đồng quản trị XShares – đơn vị niêm yết quỹ ETF tín chỉ carbon đầu tiên trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ.

Với nền tảng chuyên môn sâu rộng, ông Gustavo chia sẻ góc nhìn sắc bén về sự chuyển dịch của ESG trong kỷ nguyên blockchain, sự phát triển của thị trường carbon, và vai trò ngày càng quan trọng của WikiFX trong nâng tầm minh bạch tài chính toàn cầu.

Phần 1: Kiến tạo tương lai của tài chính bền vững

1. Theo ông, sự hội tụ giữa ESG và blockchain đang định hình lại thị trường đầu tư như thế nào?

Sự kết hợp giữa ESG và blockchain đang tái cấu trúc toàn bộ hệ sinh thái đầu tư thông qua tính minh bạch và liêm chính dữ liệu. Trước đây, ESG phụ thuộc nặng nề vào dữ liệu doanh nghiệp tự báo cáo – thiếu kiểm chứng, dễ tạo ra “greenwashing”. Blockchain, với sổ cái phi tập trung và bất biến, khắc phục hoàn toàn điểm yếu này khi mọi thông tin quan trọng – như lượng nước doanh nghiệp sử dụng hay tiêu chuẩn lao động trong chuỗi cung ứng – đều được ghi lại vĩnh viễn, xác thực và có dấu thời gian. Đây là nền tảng cần thiết cho một môi trường đầu tư dựa trên bằng chứng, thay vì lời hứa.

Sâu hơn, blockchain đang tạo ra một thế hệ sản phẩm đầu tư “lập trình được”, chẳng hạn trái phiếu xanh thông minh, chỉ giải ngân khi đạt đủ các chỉ số môi trường đã được xác minh. Công nghệ token hóa cũng mở ra khả năng sở hữu phân mảnh trong các dự án hạ tầng xanh, giúp việc đầu tư vào năng lượng sạch không còn là sân chơi của những tổ chức lớn, mà trở nên dễ tiếp cận hơn với mọi nhà đầu tư.

Ở góc độ quản trị chuỗi cung ứng, blockchain cung cấp khả năng truy xuất minh bạch từ điểm khởi nguồn đến tiêu thụ cuối cùng. Đây là yếu tố sống còn của chữ E và S trong ESG. Những tuyên bố như “không khai thác xung đột”, “fair-trade” hay “đạt chuẩn bền vững” giờ đây có thể được chứng minh bằng dữ liệu thực tế. Nhà đầu tư từ đó có công cụ mạnh mẽ để đánh giá rủi ro và giám sát trách nhiệm doanh nghiệp.

2. Ông đánh giá thế nào về sự phát triển của thị trường carbon khi kết hợp với tài sản token hóa?

Thị trường carbon ra đời từ các cơ chế pháp lý như Nghị định thư Kyoto, tạo nên hệ thống “cap-and-trade”, nơi doanh nghiệp giao dịch quyền phát thải. Sau đó, thị trường tự nguyện phát triển mạnh, cho phép tổ chức tài trợ các dự án giảm phát thải như trồng rừng hay năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, cả hai thị trường đều chịu chung hạn chế: thiếu minh bạch, phân mảnh và thanh khoản thấp. Việc không có sổ cái chuẩn hóa dẫn đến khó theo dõi vòng đời tín chỉ carbon, gây ra rủi ro bán trùng – tuyên bố trùng – và giảm niềm tin của nhà đầu tư.

Token hóa tín chỉ carbon là bước tiến tất yếu. Khi một tín chỉ đã được registry xác minh được chuyển thành token trên blockchain, tài sản đó trở nên minh bạch tuyệt đối: từ thời điểm phát hành đến khi bị “đốt” để ghi nhận bù trừ đều được ghi vào sổ cái bất biến. Đây là nền tảng giúp loại bỏ gian lận, nâng cao thanh khoản, tạo môi trường giao dịch 24/7 và giúp thị trường carbon trở nên tiếp cận hơn, dễ đầu tư hơn và đáng tin cậy hơn.

Sự chuyển đổi này không chỉ giải quyết vấn đề cốt lõi của thị trường truyền thống mà còn tạo cơ sở cho một hệ sinh thái tài chính xanh hiệu quả và chuẩn hóa hơn.

3. Theo ông, yếu tố quyết định để doanh nghiệp duy trì khả năng chống chịu trong môi trường pháp lý thay đổi liên tục là gì?

Doanh nghiệp muốn bền vững phải từ bỏ tư duy tuân thủ thụ động và chuyển sang chiến lược “chủ động – linh hoạt – tích hợp”. Pháp lý ngày nay thay đổi quá nhanh: dữ liệu cá nhân, ESG, AI… đều có các quy định mới xuất hiện hàng năm. Một mô hình tuân thủ dựa trên danh sách kiểm tra sẽ nhanh chóng trở nên lỗi thời.

Doanh nghiệp chống chịu tốt là doanh nghiệp tích hợp nhận thức pháp lý ngay từ khâu chiến lược, sản phẩm và vận hành. Điều này đòi hỏi “horizon scanning” – dự đoán xu hướng pháp lý – và xây dựng hệ thống vận hành đủ linh hoạt để điều chỉnh kịp thời.

Cốt lõi của cấu trúc này nằm ở hai yếu tố:

• Quản trị tích hợp: loại bỏ rào cản giữa pháp lý – công nghệ – sản phẩm – vận hành; thay vào đó là đội ngũ đa chức năng có khả năng đánh giá tác động toàn diện.
• Công nghệ thích ứng: doanh nghiệp cần nền tảng quản trị dữ liệu rõ ràng. Không thể tuân thủ nếu không biết dữ liệu đang ở đâu, thuộc loại nào, được xử lý ra sao. Kiến trúc CNTT linh hoạt giúp doanh nghiệp xoay chuyển nhanh khi quy định thay đổi.

Khi xem tuân thủ là lợi thế cạnh tranh chứ không phải chi phí bắt buộc, doanh nghiệp sẽ có năng lực trụ vững trước mọi đợt sóng pháp lý.

Phần 2: ESG trong thị trường Forex và vai trò của WikiFX

4. Theo ông, thị trường forex và crypto có thể áp dụng ESG như thế nào trong thực tế?

Ở thị trường Forex, ESG được tích hợp thông qua việc đưa chỉ số phát triển bền vững của từng quốc gia vào mô hình phân tích tiền tệ. Các nhà quản lý tài sản không chỉ đánh giá GDP hay lãi suất, mà còn theo dõi khả năng chống chịu khí hậu, minh bạch chính trị, và mức độ chuyển đổi năng lượng sạch của quốc gia đó. Những đồng tiền thuộc các nền kinh tế có chỉ số ESG mạnh – như CHF hay NOK – thường được ưu tiên vì rủi ro hệ thống thấp hơn. Điều này tạo động lực ngược trở lại, thúc đẩy các chính phủ cải thiện chính sách môi trường – xã hội.

Trong crypto, việc giảm dấu chân carbon là bước tiến quan trọng nhất. Sự chuyển đổi của Ethereum sang cơ chế PoS, giảm hơn 99% năng lượng tiêu thụ, là ví dụ điển hình. Ở chữ S, crypto tạo ra lợi ích xã hội bằng khả năng tài chính toàn diện – giúp hàng trăm triệu người không có tài khoản ngân hàng tiếp cận dịch vụ tài chính với chi phí thấp. Với chữ G, blockchain cung cấp tính minh bạch cho trái phiếu xanh, tín chỉ carbon và các tài sản tác động, giúp dòng vốn xanh được theo dõi và sử dụng đúng mục tiêu.

5. WikiFX đóng vai trò gì trong việc hỗ trợ nhà đầu tư giao dịch tài sản số một cách an toàn và có trách nhiệm?

WikiFX là nền tảng đóng vai trò như một “hệ thống kiểm định độc lập” toàn cầu, giúp nhà đầu tư kiểm tra mức độ minh bạch và tuân thủ của các broker forex và nền tảng tài sản số. Nền tảng vận hành dựa trên bộ tiêu chí nghiêm ngặt: kiểm tra giấy phép, đánh giá uy tín vận hành, phân tích rủi ro, khảo sát thực địa và thu thập khiếu nại người dùng. Những thông tin này được công khai, tạo ra một môi trường minh bạch, hạn chế tối đa không gian cho các broker kém chuẩn hoặc có dấu hiệu gian lận.

Trong thị trường tài sản số còn nhiều rủi ro, vai trò của WikiFX càng quan trọng hơn. Nền tảng giúp nhà đầu tư nhận diện broker giả mạo, đánh giá rủi ro pháp lý, rủi ro vận hành, đồng thời cung cấp dữ liệu phản hồi thời gian thực từ cộng đồng. Đây là công cụ thiết yếu để giảm rủi ro đối tác và tránh mất vốn không cần thiết. Nhờ đó, nhà đầu tư có thêm nền tảng để đưa ra quyết định có trách nhiệm và an toàn.

6. Ông muốn gửi gắm điều gì đến các doanh nhân đang kết hợp phát triển bền vững và đổi mới fintech?

Đây không còn là xu hướng mà là hướng đi tất yếu của tài chính toàn cầu. Nếu bạn đang ở giao điểm giữa fintech và phát triển bền vững, bạn đang sở hữu cơ hội hiếm có để giải quyết hai thách thức lớn nhất: thu hẹp khoảng cách tài chính cho chuyển đổi xanh và khôi phục niềm tin vào hệ thống tài chính.

Hãy tạo ra những sản phẩm khiến “lựa chọn xanh trở thành lựa chọn mặc định”, tận dụng blockchain để minh bạch hóa dữ liệu ESG, và khai thác AI để đánh giá rủi ro khí hậu trong danh mục đầu tư. Những doanh nghiệp thành công nhất sẽ là những tổ chức tích hợp tác động bền vững trực tiếp vào từng giao dịch – từ thị trường carbon token hóa đến tín dụng xanh tự động.

Trong dài hạn, khả năng chống chịu và tương thích là yếu tố sống còn. Hãy xem tuân thủ là một phần của thiết kế sản phẩm, chứ không phải trở ngại. Và quan trọng nhất, hãy xây dựng nền tảng đủ mạnh để kết nối liền mạch giữa vốn và các dự án bền vững – đó chính là tương lai của tài chính thế giới.

Về chương trình phỏng vấn chuyên gia cùng WikiEXPO

Với vai trò nhà tổ chức WikiEXPO, WikiGlobal hướng tới thúc đẩy đối thoại quốc tế, kết nối chuyên gia và tăng cường minh bạch ngành tài chính toàn cầu thông qua chuỗi triển lãm trực tiếp. Bằng việc hợp tác với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ, quản lý rủi ro và quản trị, WikiGlobal nỗ lực nâng tầm hiệu quả của fintech – regtech, khuyến khích thực hành tốt nhất trong ngành và xây dựng hệ sinh thái tài chính minh bạch – bền vững – an toàn cho nhà đầu tư trên toàn thế giới.